Wat verwachten de onderzoekers te ontdekken?
We weten nog niet waardoor mensen Long COVID hebben. Onderzoekers denken dat heel kleine bloedpropjes (microclots) in het lichaam ontstaan door het coronavirus, die hier misschien een rol bij spelen. Deze propjes kunnen bloedvaten beschadigen. Als een PET-scan de kleine bloedpropjes kan laten zien, is dat belangrijk nieuws. Dan zien ze voor het eerst waar in het lichaam deze propjes zich verzamelen bij patiënten met Long COVID. Dit helpt bij het vaststellen van Long COVID en het beter begrijpen hoe de klachten ontstaan. Ook kunnen ze dan bepalen welke behandeling het beste is voor een patiënt.
Onderzoeker aan het woord: Jeroen den Dunnen (Amsterdam UMC)
Wat is binnen jullie onderzoek de grootste uitdaging waar jullie tegenaan lopen, en hoe proberen jullie die te overwinnen?
In ons onderzoek willen we bepalen of we door middel van een PET-scan zogenaamde microclots kunnen detecteren in Long COVID patiënten. Daarvoor willen we een groep patiënten selecteren die de grootste hoeveelheid microclots hebben. Maar het detecteren van microclots in bloed is niet eenvoudig. Er zijn slechts enkele labs in de wereld waar ze dit goed kunnen meten. Onze eerste uitdaging was om in Nederland de techniek op te zetten om Long COVID microclots te kunnen meten in bloed.
Om dat te doen hebben we dé expert op dit gebied, proffessor Resia Pretorius uit Zuid-Afrika, uitgenodigd om ons dit te leren. Haar bezoek was heel leerzaam. We zijn nu in staat om met een speciaal apparaat (ImageStream) microclots te detecteren in het bloed van Long COVID patiënten.
Onze volgende uitdaging is nu om zo veel mogelijk Long COVID patiënten te screenen op de aanwezigheid van microclots. Dan kunnen we patiënten met de meeste microclots vragen om mee te doen met ons PET-scan onderzoek. Het is hierbij nog even wachten tot de biobank goed gevuld is met samples van patiënten.
Hoe draagt samenwerking binnen het Post-COVID Netwerk Nederland bij aan jullie onderzoek? Wat leren jullie van andere teams?
Er zijn verschillende theorieën voor de oorzaak van Long COVID. De meeste onderzoekers richten zich slechts op één van de mogelijke oorzaken. Terwijl de verschillende mechanismen (virale latentie, auto-immuniteit, metabolisme, microbioom, microclots) waarschijnlijk allemaal met elkaar verweven zijn. Het mooie aan PCNN is dat het ons in contact brengt met onderzoekers die heel andere processen dan wij bestuderen. Zo kunnen we tot een meer allesomvattend beeld van de ziekte komen. Wij proberen hierbij microclots te koppelen aan metabolisme, neurologie, en virale latentie.
Ook brengt het ons veel dichter bij de patiënten. Wetenschappers die onderzoek doen komen normaal eigenlijk nauwelijks patiënten tegen. Terwijl dit juist ook veel inzichten kan geven in de ziekte. Door PCNN is deze interactie tussen onderzoekers en patiënten enorm versterkt.
Kun je aangeven wat de uitkomst van jouw onderzoek kan betekenen voor de patiënt of zijn/haar mogelijke behandeling?
Met ons onderzoek kunnen we bepalen of het mogelijk is om met een PET scan microclots op te sporen in een patiënt. En als dat zo is, dan geeft dat allerlei mogelijkheden. Ten eerste kunnen we dan bepalen wáár de microclots zich ophopen in Long COVID patiënten. Verschilt dat per patiënt, of is dat bij alle patiënten hetzelfde?
Ten tweede zou dit kunnen betekenen dan een PET scan gebruikt kan worden voor de diagnose van Long COVID. Dat zou een sprong vooruit in de diagnostiek zijn. Artsen kunnen op basis van bepaalde kenmerken bij patiënten dan eenvoudiger Long COVID vaststellen.
Ten derde kan het een nieuw startpunt zijn voor het doen van onderzoek naar de rol van microclots in het ziekteverloop. Zijn microclots alleen een bijverschijnsel? Of dragen ze bij aan een ontspoorde afweerreactie of het lek maken van de bloed-hersenbarrière?
Wil je meer weten over dit onderzoek?
De toegankelijke informatie vind je bovenin het kader bij publiekssamenvatting. B02 Waar microstolsels zich bevinden en hoe ze long-covid symptomen kunnen veroorzaken. De projectpagina van dit onderzoek met een samenvatting voor professionals vind je via bovenstaande roze button.
